Uzaklara Giden Saltanatlı Yol


Şakacı Sokak

Akasya Ağaçlarında İki Harf 

ŞAKACI'ya ÇIKARKEN 

İNSAN SANATINA AİT GÜNEŞİ GİYİNDİĞİMİZ IŞILDAKLAR… 

Belki de vardır, bir yerlerde... Taç yaprak kırılganlığında başlar yıldızlarınkiler kadar... Âşık etmek için bizi, eğleşmek, eğlendirmek, bilgilendirmek ve karıştırmak için, canım... Bana sorsalardı, Kazasker’i, Şakacı Sokak’ı ve onu kıskançlık mertebesinde çevreleyen birbirinden güzel semtleri, mahalleleri, sokakları nasıl bilirdin diye; işte yanıtım çok ama çok kısa ve öz şöyle olurdu: 1980’e kadar yaşanmış her türlü siyasi, iktisadi, sosyal acılarına rağmen güler yüzlü insanların, gülümseyen insanların yaşadığı topraklardı buralar... Otobüs biletçileri, sinemalarda pilli fenerleriyle yerinizi gösteren zat-ı muhteremler, babacan dolmuş şoförleri, demagog ayakkabı boyacıları, bakkalından alışveriş yaptığınız kibar dükkân sahipleri, kunduracılar, berberler, kasaplar, terziler, boyalı veyahut boyasız bahçe duvarınıza dayanıp da ötesinde iki çift lakırdıya daldığınız komşunuz, çat kapı içeri girip kolundan heyecanla çekip dışarı oynamaya çıkardığınız kıymetli arkadaşınız, taşıtlarda yer, sokakta yol verdiğiniz insanlar hep gülümserdi size... Bazen keşke hiç büyümeseydim de hep altmışların, yetmişlerin insani hislerinin, çevre duyarlılığının henüz yok olmadığı Türkiye’sinde yaşayabilseydim, o yıllardaki masum duygularıma kavuşabilseydim... Hazin ama ben böyle düşünüyorum... 

Çok çavuş görmüş, sayısına bereket

İçerenköy’de Mehmet Çavuş,

Yakınında Ayşe Çavuş

İşgalci kuvvetlerden önce,

Askeri talimgâhtan geliyor

Çanakkale’ye bile buradan çıkartmışlar

Talim terbiye gören çavuşları

Ve verilmiş onlarcasına yerleşmişler

Harekâtlarda karşılık bulmuş zafer mükâfatı

Hak, toprak sahibi olmuşlar

Nam salmışlar semt pazarında

Ve bir de zebellâ padişahlardan Abdülaziz

Pek meraklıymış talimgâh güreşlerine

Denetim altında tuttuğu er meydanında

Seçkinlerden ayıkladıklarına bir el ense

İri gövdeli cevizlerin gölgesinde

Kozlar paylaşılırmış; ama yenen kimdir demeyin

Lenduha padişahımız sayesinde ad bulunmuş

Tıpkı “şakacı” sokak dedikodusunda olduğu gibi

Koz-yatak oluvermiş paylaşılan kozlar arasında… 

İşte böyle, Kozyatağı adı kalıvermiş askeri talimlerden. Kazasker de o meşhur saltanat soyundan.

[📷 Değirmen Sokak’tan Bayar Caddesi Kavşağı’na, Kozyatağı, (Aralık 2018).] 

[📷 Bayar Caddesi, Kozyatağı, (Aralık 2018).] 

Değirmen Sokak’ın Bayar Caddesi çıkışında duruyor, hızla geçen zaman içerisinde büyük çirkin beton kutuların oluşturduğu yükselen değişimi yakından gözlemleyebilmek için kısa bir su molası veriyor, soluklanıyorum. 

Fotoğrafın sol alt köşesinde bulunan çam ağacının dibindeki (tam solda) görünmeyen yol: Şakacı Sokak... Solda görünen yol: Hilmi Paşa Sokak; buradan devam edildiğinde Keserci’de yol ikiye ayrılıyor, Hilmi Paşa Sokak yokuş aşağı Şakacı Sokak’a bağlanıyor, diğer yol ise Sinan Ercan Caddesi adını alarak Kazasker Meydanı’na iniyor... 

Fotoğraftaki sağ yoldan devam eden Bayar Caddesi ise, Keserci’den geçerek, Erenköy Ruh & Sinir Hastalıkları Hastanesi, Tüccarbaşı ve Sahrayıcedit istikametine gidiyor. Ancak yol üstündeki tali yola sapıldığında, hastanenin bahçesinin yer aldığı duvarın dibinden, Okur Sokak’tan tekrar Sinan Ercan Caddesi’ne çıkarak Kazasker meydanına inilebiliyor... 

[📷 Kazasker Camisi’nin bulunduğu meydandan Kozyatağı yönüne yol alan kıvrımlı Şakacı Sokak, Kazasker, (Aralık 2018).] 

         Yolun alt başından yani Kazasker noktasından

Esnaf çeşnisi mahallemizin kapısından

Sebil Kayışdağı çeşmesine kadar uzanır

Ve bu çeşmeye yolculuk etmemiş bir

Şakacı Sokak’lı hemen hiç yok gibidir

Ve bu çeşmeden sulanan yol güzergâhında

Çamlar, akasyalar, incirler ve

Billuri erguvanların asılı tentesinde

Köyün biri başlarken bir diğeri sonlanır

Merdivenköy, Erenköy, İçerenköy

Ama bilenler bilir karayelde Kozyatağı’na

Tırmananlar ya da yanlarında bidonlarıyla yürüyenler

Tatlı bir nefes gibidir çeşme başında soluklanmak

Ve Havuzbaşı’nda demli çayın ince beline ağız dayamak

Yaz mevsimi geldiğinde yine fark etmez

Çöküp çimenlerine gölgede serinlemek isterlerdi 

Uzun servilerin donattığı İçerenköy Mezarlığı tarafından gelirken Kozyatağı’na ulaşmak için önce Ankara Asfaltı’nı koşar adım karşıya geçmek gerekirdi. O geniş ve muntazam çayırları aşarak, dar ve ışıksız sokaktan bir ara yol gibi gidip gelinen yolun ortasından yürüyerek kahve kokularının salındığı yere geldiğinizde, burada hem tarihi hem de büyük bir çeşme ile karşılaşırdınız. 

İşte bu nam yapmış çeşmenin adı Kozyatağı Çeşmesi’dir. Suyu lezzetlidir. 

[📷 Kozyatağı çeşmesi yeni ikamet yerinde, Şakacı Sokak, Kozyatağı, (Aralık 2018).] 

Hani o ketum tarihlerde bizim evin çatısından Kayışdağı’nı oturup izlemek ayrı bir keyifti ki suyunu içmek için çekilen onca garabet dolu yolculuk bile tüm çekilen barbarlığa, tuhaflığa ve ürkünçlüğe değerdi. Horasanla örülü geniş haznesi, taş kabartmalı ön yüzü, derin değirmentaşı yalağıyla sapasağlam ve dimdik ayakta kalabilmeyi başaran nadir yapılardandır. Az ilerisindeki Böcekli Çeşmesi’ne gelen Kayışdağı ırmağını paylaşırken lülesi koparılmış çerçöp ile toplanmış yalağına küsmüş kuru çeşmelerin çoğuna taş çıkartacak cinstendir. 

[📷 Oral Sokak, Şubat 2009).] 

Ey sokaklarında yıllarca avare dolaştığım
İçinde ilk aşkımı yaşadığım küçük şehir
Umutsuz akamlarımda sesini duyduğum lir
Sihrinde ilk acıyı tattığım

Ey sarhoş akşamlarımın biricik tesellisi
İlk şiirlerimdeki biricik dert ortağım fener
Soğuk kış geceleri ısındığım kalorifer
Gitgide uzaklaşan tren sesi

Ey en masum arzularımı gizleyen oda
Yıldızlarla dost eden küçük pencere
Her akşam gönlümün dilediği yere
Götüren sihirli araba

Ey en içli en yanık türkülerimi duymayan
rüzgarı saçlarımı dağıtan sokak
Ve ey saçı ak gönlü ak
Anneciğim pencerede ağlayan

Ah biliorum güç gelecek sizlere
Ama artık gitmek geliyor içimden
Bir sabah masmavi bir bulutun peşinden
Dönüşü olmayan yerlere 

[Ataol Behramoğlu, “Melankoli”.] 

[📷 Pire🚲 ile “Kadıköy Pendik Gittik Geldik” Turu; Bostancı’dan Adalar, (Ağustos 2017).] 

Seref Sayman

Babaeski, Ekim 2018 -Eylül 2020   

[📷 Kışlık vakti; Babaeski, (Ocak 2020).] 

(*) Önceki Makale: Verbal Notes About Life ~ Hayata Dair Sözlü Notalar

(*) Sonraki Makale: Hayatın Renkleriyle Sevdalı Sokak 

***…*** 

 [ÖNCEKİ] << [ŞAKACI SOKAK] >> [SONRAKİ] 

>>> [İçerikDizini] 

***…***